Nasza oferta
Pomoc prawna i techniczna
Wyszukiwarka
Producenci
Zaloguj się
Jednolity Plik Kontrolny
JPK – co to takiego?
Od 1 lipca 2016 roku duże przedsiębiorstwa mają obowiązek udostępniać Urzędowi Skarbowemu szczegółowe dane finansowo-księgowe i handlowe w formie elektronicznej oraz wysyłać co miesiąc, bez wezwania informację z prowadzonej ewidencji VAT przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej
Od stycznia 2018 roku wszystkie przedsiębiorstwa, również mikro-firmy będą musiały przekazywać urzędowi skarbowemu informację o prowadzonej ewidencji VAT w formie elektronicznej. Ostatecznie, od lipca 2018 roku zarówno mikroprzedsiębiorstwa, jak i pozostali będą zobligowani do przesyłania zestawu wymaganych plików JPK, na potrzeby przeprowadzanej kontroli skarbowej. Warto już teraz mieć świadomość potencjału nowego narzędzia w rękach organów skarbowych, aby odpowiednio wcześnie przygotować firmę do nowych wymogów i w 2018 r. poprawnie generować oraz przesyłać dane w formie JPK. Elektroniczna kontrola przedsiębiorstw odbywa się za pomocą dwóch metod. Po pierwsze, firmy prowadzące księgi podatkowe w programach komputerowych, mają obowiązek (bez wezwania) okresowo, co miesiąc przekazywać dane z ewidencji VAT za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Po drugie, firmy mają obowiązek przekazywać wskazane dane z ksiąg oraz dowodów księgowych również w formie elektronicznej, na żądanie organów podatkowych.
|
Obowiązek okresowego przekazywania danych bez wezwania wprowadza art. 82 § 1b znowelizowanej w dniu 13 maja 2016 r. Ordynacji Podatkowej, natomiast obowiązek przekazywania danych na żądanie organów podatkowych wprowadza art. 193a. § 1 znowelizowanej w dniu 20 października 2015 r. Ordynacji Podatkowej. |
W obydwu przypadkach dane przekazywane do organów podatkowych w postaci elektronicznej muszą mieć odpowiednią strukturę logiczną Zestaw struktur logicznych postaci elektronicznej ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych określany jest również jako Jednolity Plik Kontrolny.
Podstawa prawna.
Koncepcja JPK została wprowadzona już dawno. W nowelizacji ordynacji podatkowej z września 2015 r. wprowadzono nowy artykuł 193 a. Z tego to artykułu wynika, że w sytuacji, gdy prowadzimy księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych, organ podatkowy może żądać od nas przekazania całości lub części tych ksiąg oraz dowodów księgowych w określonej postaci elektronicznej. I to właśnie ta postać elektroniczna ksiąg podatkowych to nasz Jednolity Plik Kontrolny (JPK). JPK jest to więc elektroniczna forma ksiąg podatkowych i dowodów księgowych, które należy wygenerować z systemu informatycznego i przedstawiać organom skarbowym. JPK ma zawierać określone informacje o operacjach gospodarczych za dany okres i posiadać standardowy układ (zgodny ze schematem xsd) oraz format (xml), który umożliwia jego łatwe przetwarzanie.
W kolejnej nowelizacji wprowadzono obowiązek prowadzenia ewidencji VAT w formie elektronicznej – a więc niemożliwym już jest uznanie, że w sytuacji prowadzenia papierowych rejestrów VAT obowiązek JPK nas nie dotyczy. Ponadto rozszerzono zakres danych, jakie powinien zawierać rejestru\ VAT (który jest przesyłany do organów skarbowych) o NIP kontrahenta To wymusza prowadzenie szczegółowej ewidencji VAT. Uniemożliwia także rejestrowanie transakcji zbiorczo (poza sprzedażą detaliczną rejestrowaną paragonami).
Po co to wszystko?
Pomysł wdrożenia Jednolitego Pliku Kontrolnego nie jest pomysłem naszej administracji skarbowej. Podobne rozwiązania działają już w części krajów Unii Europejskiej, przykładowo w Holandii, Austrii, czy Portugalii. To właśnie w Portugalii odnotowano spektakularny wzrost dochodów budżetowych z podatków, przede wszystkim z VAT, po wprowadzeniu rozwiązania odpowiadającego naszemu JPK.
Jednym z celów wprowadzenia obowiązku JPK dla firm jest domknięcie luk w systemie VAT, zapobieganie wyłudzeniom i wzrost dochodów budżetowych, szczególnie z podatku VAT. Z szacunków Ministerstwa Finansów przed wprowadzeniem JPK dla dużych firm wynikało, że dodatkowe wpływy z podatków na skutek wdrożenia JPK powinny wynieść kwotę w około 200 mln zł w pierwszym roku i około 300 mln zł w roku kolejnym. Z danych publikowanych przez Ministerstwo Finansów wynika, że wpływy budżetowe z VAT wzrosły. Zapewne JPK przyczynił się do lepszej ściągalności należności w podatku VAT. Kolejnym istotnym efektem stosowania JPK w analizach rozliczeń przedsiębiorstw jest zwiększenie efektywności i sprawności kontroli podatkowych. Tak naprawdę JPK oznacza nowy standard kontroli ze strony organów podatkowych, które uzyskały nowe narzędzie, aby szybko analizować poprawność przedstawionych ksiąg, a także zestawiać i porównywać rozliczenia np. pomiędzy dwoma kontrahentami.
Zgodnie z informacjami Ministerstwa Finansów, analiza 1000 faktur dzięki JPK może trwać tylko około trzy minuty. Należy również zwrócić uwagę na fakt, że JPK służy organom podatkowym nie tylko do kontroli rozliczeń VAT, ale również umożliwia przykładowo zestawienie rozliczeń VAT i CIT, a także pozwala na porównywanie rozliczeń pomiędzy firmami.
Kto i od kiedy?
Obowiązek comiesięcznego przekazywania danych z ewidencji VAT bez wezwania organów podatkowych, jak i wymóg przekazywania danych z ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych na żądanie organów podatkowych wprowadzane są etapami, a termin zależy od wielkości przedsiębiorstwa.
Zgodnie z regulacjami o JPK przedsiębiorstwa muszą być gotowe do:
|
przekazywania co miesiąc, bez wezwania organu podatkowego, za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej na serwer Ministerstwa Finansów informacji o prowadzonej ewidencji VAT od:
|
przekazywania, na żądanie organu podatkowego, danych w postaci elektronicznej na potrzeby przeprowadzanej kontroli skarbowej - zestawu wymaganych plików Jednolitego Pliku Kontrolnego od:
|
|
1 lipca 2016 – duże przedsiębiorstwa,
1 stycznia 2017 – małe i średnie firmy,
1 stycznia 2018 – mikro-firmy.
|
1 lipca 2016 – duże przedsiębiorstwa,
1 lipca 2018 – mikroprzedsiębiorstwa, małe i średnie firmy.*
|
-
Zgodnie z nowelizacją Ordynacji Podatkowej z dnia 13 maja 2016, w okresie od 1 lipca 2016 r. do 30 czerwca 2018 r. wspomniane przedsiębiorstwa mogą przekazywać wymagane dane kontroli skarbowej w formie plików JPK.
Obowiązek przekazywania danych z ksiąg podatkowych, dowodów księgowych, danych z ewidencji VAT w formie elektronicznej dotyczy wszystkich przedsiębiorstw prowadzących księgi podatkowe w programach komputerowych.
Wszystkie przedsiębiorstwa po raz pierwszy obowiązkowo wyślą do 25 lutego 2017 swoje informacje z ewidencji VAT za styczeń 2017 roku.
Struktury JPK.
Jednolity Plik Kontrolny ma umożliwić przedsiębiorstwom dostarczanie na wezwanie Urzędom Skarbowym danych w formie elektronicznej, na nośniku lub przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej w podziale na wyodrębnione struktury, a strukturę JPK_VAT dostarczaną co miesiąc bez wezwania, wyłącznie drogą elektroniczną.
Obowiązkowe struktury w ramach JPK to:
-
Księgi rachunkowe, dzięki czemu urząd może mieć wgląd w pełną ewidencję wszystkich transakcji. W strukturze Księgi rachunkowe są przedstawiane informacje dotyczące przede wszystkim zestawienia obrotów i sald oraz dziennika księgi głównej, a także ksiąg pomocniczych.
-
Wyciągi bankowe, czyli struktura, w której wskazywane są salda wyciągu bankowego wraz ze szczegółowymi zapisami (wierszami) z wyciągu bankowego dla rachunków prowadzonych przez podatników.
-
Magazyn. W strukturze Magazyn znajdują się informacje dotyczące transakcji przyjęcia z zewnątrz, wydania na zewnątrz, z rozchodu wewnętrznego oraz przesunięć wewnętrznych. Struktura charakteryzuje się dużą szczegółowością.
-
Ewidencje zakupu i sprzedaży VAT. W strukturze Ewidencja zakup i sprzedaż VAT znajdują się informacje dotyczące transakcji, które są ujmowane w rejestrze VAT, tak aby uzgadniały się z deklaracją VAT.
-
Faktury VAT. Struktura dotyczy rejestru faktur sprzedaży VAT. Kolejne struktury zostały przygotowane dla podatników, którzy nie prowadzą pełnej rachunkowości. W zależności od formy rozliczeń, to:
-
Podatkowa księga przychodów i rozchodów, czyli struktura, w której raportowane będą transakcje zarejestrowane w Podatkowej Księdze Przychodów i Rozchodów.
-
Ewidencja przychodów, czyli struktura, w której raportowane będą transakcje zarejestrowane w Ewidencji Przychodów.
Istnieją również plany rozszerzenia zakresu JPK o dane dotyczące podatku akcyzowego i wprowadzenie struktury dla paragonów.
Czego się dowiedzą z JPK?
Ministerstwo Finansów podaje, że dane uzyskane z JPK od dużych firm już pomogły w zidentyfikowaniu i rozbiciu grupy przestępczej dokonującej wyłudzeń VAT na dużą skalę. Dzięki pozyskiwaniu na bieżąco informacji o milionach transakcji i operacji gospodarczych, organy skarbowe otrzymały narzędzie do bezpośredniej weryfikacji danych zadeklarowanych dla celów VAT m.in. dzięki możliwości zestawienia plików JPK przesłanych przez dwie strony tej samej transakcji.
Bezpośrednia weryfikacja danych
W przypadku, gdy dana transakcja nie uzgadnia się w pliku przesłanym przez sprzedawcę i pliku przesłanym przez nabywcę poprzez różne wartości VAT wykazanego po stronie zakupów i sprzedaży przez dwie strony tej samej transakcji, organy skarbowe otrzymują taką informację natychmiast. Aby wykryć taką nieprawidłowość nie ma potrzeby przeprowadzania kontroli, ponieważ system porównując dane automatycznie, wykrywa niezgodność. W takim przypadku organy skarbowe wysyłają mailowe zawiadomienie do podatnika o stwierdzonych różnicach.
Karuzele VAT
Dzięki danym z JPK administracja podatkowa jest w stanie również natychmiastowo pozyskać informacje o sytuacji, kiedy w zakupach wykazanych w deklaracji VAT znajdzie się faktura wystawiona przez podmiot, który został wykreślony z rejestru podatników VAT. Pozwala to w szybki sposób zidentyfikować zdarzenia, które mogą być elementem działania w celu przestępczych wyłudzeń VAT.
Brak JPK. Co nam grozi?Nie przekazanie JPK w wymaganej formie będzie traktowane tak samo jak nie udostępnienie ksiąg. Przedsiębiorcy mogą spodziewać się następujących sankcji:
|
Nie należy zrównywać nie przedstawienia JPK w obowiązkowym terminie, czy też na wezwanie organów skarbowych z pomyłkami w sporządzonym i na czas wysłanym plikiem JPK. W przypadku stwierdzenia pomyłek w ewidencji, dokonanie odpowiedniej korekty JPK i deklaracji VAT, a także w niektórych przypadkach przesłanie czynnego żalu, pozwoli uniknąć zarówno dalszych czynności sprawdzających czy kontroli, jak i sankcji karno-skarbowych.
Co jeszcze?
Rozszerzenie zakresu danych od lipca 2018 r. to konieczność dostosowania firmy do przesyłania elektronicznych rejestrów w wymaganej przez organy skarbowe formie to nie koniec wyzwań, jakie przygotowała administracja skarbowa dla mikro-firm na 2018 rok.
|
Od 1 lipca 2018 r. wszystkie firmy w Polsce, a więc również mikro-przedsiębiorstwa, obejmie obowiązek przekazywania całości ksiąg podatkowych w formie JPK – na wezwanie organów podatkowych.
|
W oznacza to, że każda firma powinna być w stanie wygenerować całość prowadzonych ewidencji księgowych w formacie JPK. Wymagane struktury dla ksiąg podatkowych JPK obejmują bowiem, poza ewidencjami VAT:
-
w zależności od formy rozliczeń: księgi rachunkowe, podatkową księgę przychodów i rozchodów bądź ewidencję przychodów, •
-
wyciągi bankowe,
-
magazyn,
-
faktury VAT.
Dla faktur sprzedaży VAT dane wymagane w formie JPK powinny mieć szczegółowość do poziomu wiersza danej faktury. Również dane dla wyciągów bankowych powinny wyszczególniać operacje bankowe do poziomu wiersza wyciągu bankowego. Z kolei struktura magazyn powinna ewidencjonować wszystkie ruchy towarów na magazynie.
Weryfikacja JPK
Każdy wysyłany do urzędu skarbowego Jednolity Plik Kontrolny podlega bieżącej weryfikacji.
|
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, podatnik otrzymuje automatyczne powiadomienie mailowe lub SMS-owe. Jednocześnie informacja o rozbieżnościach wykrytych podczas automatycznej weryfikacji zostaje przesłana do właściwego organu podatkowego, który prowadzi drugi, pogłębiony etap analizy. W przypadku potwierdzenia istnienia nieprawidłowości mogą zostać wszczęte czynności sprawdzające lub kontrola podatkowa.
|
Czego szukają?
-
niezgodność JPK z deklaracją - w pierwszej kolejności wykrywane są niezgodności pomiędzy kwotami deklarowanymi w plikach JPK i deklaracjach VAT składanych za ten sam okres,
-
rozbieżności miedzy stronami transakcji - uwagę fiskusa z pewnością przykują pliki JPK, w których różne kwoty zostały zadeklarowane przez sprzedawcę i nabywcę w danej transakcji,
-
zakupy od nieistniejących podatników - zainteresowania ze strony urzędu skarbowego możemy być również pewni, jeżeli w naszym rejestrze zakupu znajdzie się faktura wystawiona przez podmiot nieistniejący lub taki, który nie dysponuje aktywnym numerem VAT.
Musimy pamiętać, że zignorowanie informacji o nieprawidłowościach może skutkować kontrolą organów podatkowych, jak również sankcjami karno-skarbowymi.
W przypadku otrzymania automatycznego zawiadomienia o nieprawidłowościach nie należy wpadać w panikę. Przyczyna może nie leżeć po naszej stronie, a po stronie kontrahenta. Jeżeli sprawdzimy nasze rozliczenia i ustalimy, że faktycznie wkradł się do nich błąd, należy dokonać niezbędnych korekt nie tylko deklaracji VAT, ale również pliku JPK za dany okres.
JPK a kasa fiskalna.
Ministerstwo Finansów przymierza się do zmiany wymogów w zakresie kas fiskalnych i wprowadzenia tzw. kas fiskalnych online. Projekt rozporządzenia w sprawie kryteriów technicznych, jakie musi spełniać kasa rejestrująca zakłada, że forma dokumentów emitowanych przez kasę w postaci elektronicznej do repetytorium MF będzie musiała odpowiadać strukturze logicznej Jednolitego Pliku Kontrolnego. Jednocześnie administracja skarbowa od początku wprowadzenia JPK zapowiada dodanie do obowiązków przedsiębiorców dodatkowej struktury JPK, w której miałyby znaleźć się szczegółowe dane paragonów fiskalnych.
Kasy rejestrujące online miałyby umożliwić wysyłkę e-paragonów z kasy bezpośrednio do organów skarbowych w formacie Jednolitego Pliku Kontrolnego. Ma to być forma zachęty dla przedsiębiorców do wymiany kas na nowe, ponieważ w przypadku wprowadzenia obowiązku raportowania poszczególnych paragonów w formie JPK, kasa będzie robiła to automatycznie. Niestety takich kas jeszcze nie ma i najwcześniej pojawią się w drugiej połowie 2018r.
Ci z Państwa, którzy nie zdecydują się na zakup nowej kasy, mogą być zobowiązani do poszukania innego narzędzia do raportowania paragonów w formie JPK, w momencie kiedy taki obowiązek zostanie wprowadzony. To będzie nie możliwe w przypadku kas z kopią paierową.
Faktury z paragonami – co z JPK?
Trochę bardziej skomplikowanie wygląda kwestia ujęcia faktur sprzedaży, do których zostały wystawione paragony fiskalne. Zgodnie z informacjami Ministerstwa Finansów tylko faktury wystawione na firmy należy obowiązkowo ujmować w JPK. Takie zafiskalizowane faktury z paragonami wprowadzone do JPK powinny jednocześnie zmniejszyć wartość z raportu fiskalnego ujętego w JPK zbiorczo, aby nie zdublować wartości sprzedaży paragonowej dla podmiotów gospodarczych. W tym celu możliwe jest wprowadzenie do ewidencji VAT JPK drugiego zapis na minus lub bezpośrednio wprowadzenie pomniejszonego zapisu z raportu fiskalnego.
W wielkim skrócie, to na razie tyle na temat JPK.
Dziękuję za cierpliwość
Sławek Kozłowski.